W Polsce, wg danych GUS za 2009 rok, pracuje zaledwie 17% osób z niepełnosprawnością wzroku. 35% osób niewidomych nie pracowało nigdy w życiu. Jednocześnie, dysfunkcje narządu wzroku, są czwartą przyczyną niepełnosprawności w Polsce. Czy tylko w Polsce sytuacja osób niewidomych na rynku pracy jest tak trudna?
Okazuje się, że nie. Są kraje, w których znacznie większa część osób niewidomych i niedowidzących jest aktywna zawodowo. Dla porównania – w Szwecji pracuje zawodowo 47% osób niewidomych, a 10% aktywnie szuka pracy (pozostała część jest na rencie i pracy nie poszukuje). W Holandii pracuje ponad 25% osób niewidomych (dane za Philippa Simkiss i Fred Reid –“The hidden majority, report to the Board of the European Blind Union – 2013 r.”)
Nabyta niepełnosprawność = wykluczenie z rynku pracy
W Polsce najwyraźniej nie radzimy sobie z wdrażaniem do pracy osób niewidomych i niedowidzących zwłaszcza w sytuacji, kiedy jest to nabyta niepełnosprawność. Wśród osób , które są niewidome od urodzenia, pracuje 20%, a wśród tych z niepełnosprawnością nabytą – 16%. Oznacza to, że osoby niewidome od urodzenia, łatwiej przystosowują się i system edukacji pozwala przynajmniej części odnaleźć się na rynku pracy, natomiast osobom, które kiedyś widziały i utraciły wzrok wskutek urazu bądź choroby, jest znacznie trudniej.
Dorośli niewidomi już się nie uczą
Bardzo słabo jest też w Polsce rozwijana idea uczenia się przez całe życie w przypadku osób niewidomych. Z analiz wykonanych przez organizacje EBU (Board of the European Blind Union) i RNIB w ramach raportu „Hidden majority” w 2011 roku wynika, że zaledwie 0,5% osób niewidomych podejmuje naukę w wieku dorosłym (a dla ogółu niepełnosprawny
ch wskaźnik wynosi 5%). Można wywnioskować z tego, że osoby niewidome i niedowidzące w wieku dorosłym już się nie szkolą, nie podejmują nauki czy kursów.
Ułatwienia w pracy dla osób niewidzących i niedowidzących
Choć wiele zawodów jest dla osób z dysfunkcjami narządu wzroku zamkniętych, to pojawia się dla nich coraz więcej możliwości rozwoju. Dzięki rozwojowi technologii i możliwości wykorzystania różnego rodzaju systemów informatycznych, osoby niewidome i niedowidzące mogą aktywnie uczestniczyć zarówno w systemie edukacji jak i – później – funkcjonować w ramach rynku pracy.
W jakich pracach niewidomi świetnie się sprawdzą?
Poza często wykonywanymi przez osoby niewidome i niedowidzące pracach takich jak: masażysta, pracownik administracyjno-biurowy czy recepcjonista, osoby niewidome, mogą również z powodzeniem wykonywać szereg innych czynności i zawodów, m.in.:
- Konsultant telefoniczny / Doradca Klienta,
- Coach / Trener / Psycholog,
- Pracownik socjalny,
- Dziennikarz radiowy,
- DJ / Muzyk,
- Tłumacz,
- Nauczyciel,
- Prawnik,
- Sprzedawca (w niektórych branżach),
- Informatyk, programista.